ಶಾಸಕರ ಸಂಬಳದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವ ವಿಧಿ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ?
ಕರ್ನಾಟಕ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಶಾಸಕರ ವೇತನವನ್ನು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 164 (1) ವಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಕಾನೂನು ಅಥವಾ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಯ ಅಂಗೀಕಾರದ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಚಿವರು, ಶಾಸಕರು ಸೇರಿದಂತೆ, ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ನಿರ್ಧರಿಸಿದಂತೆ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಶಾಸಕರ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಕಾನೂನನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಬಹುದು.
ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮೂಲಕ ಸಂಬಳ ಏರಿಸಿಕೊಂಡ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಾಸಕರ ಸಂಬಳ, ಪಿಂಚಣಿ, ಭತ್ಯೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆ 2022 ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಚಿವರ ವೇತನ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆ 2022 ಅನ್ನು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಅಂದರೆ 2022, ಫೆಬ್ರವರಿ 22ರಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯ್ತು.
ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿ ಮೂಲವೇತನ ವಿವರ
| ಹುದ್ದೆಗಳು | ಹಳೆ ವೇತನ (ರೂ.) | ಪರಿಷ್ಕೃತ ವೇತನ (2022ರಿಂದ) |
| ವಿಧಾನಸಭೆ ಸ್ಪೀಕರ್ ಮತ್ತು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಸಭಾಪತಿ | 50,000 | 75,000 |
| ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ | 50,000 | 75,000 |
| ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ ಮತ್ತು ಉಪ ಸಭಾಪತಿ | 40,000 | 60,000 |
| ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಸಚಿವರು | 40,000 | 60,000 |
| ವಿಪಕ್ಷ ನಾಯಕರು | 40,000 | 60,000 |
| ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ದರ್ಜೆ | 35,000 | 50,000 |
| ಸರ್ಕಾರ-ವಿಪಕ್ಷ ಮುಖ್ಯ ಸಚೇತಕ | 35,000 | 50,000 |
| ಎಂಎಲ್‌ಎ, ಎಂಎಲ್‌ಸಿ | 25,000 | 40,000 |
ಶಾಸಕರ ವೇತನ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಯಾವಾಗ?
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕರ ವೇತನ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಆವರ್ತಕ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮತ್ತು ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಹಣದುಬ್ಬರ, ಜೀವನ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ತಜ್ಞರ ಸಮಿತಿಗಳ ಶಿಫಾರಸುಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶಾಸಕರ ವೇತನ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಶಾಸಕರಿಗೆ ಯಾವ್ಯಾವ ಸವಲತ್ತುಗಳಿವೆ?
ಸಿಎಂ, ವಿಧಾನ ಸಭೆ ಸ್ಪೀಕರ್, ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಸ್ಪೀಕರ್, ವಿಪಕ್ಷ ನಾಯಕ, ಸಚಿವರು, ಶಾಸಕರು ಸಂಬಳದ ಜೊತೆ ಹಲವು ರೀತಿಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕ್ಷೇತ್ರ ಭತ್ಯೆ, ಕಚೇರಿ ಭತ್ಯೆ, ದೂರವಾಣಿ ಭತ್ಯೆ, ಪ್ರಯಾಣ ಭತ್ಯೆ, ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ, ನಿವೃತ್ತಿ ವೇತನ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿವೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಇತರೇ ಪ್ರಮುಖ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಇವೆ, ವೇತನ, ಭತ್ಯೆ ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಮಾರು 2.05 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
| ವಿವರಗಳು | ಹಳೆ ಭತ್ಯೆ (ರೂ.) | ಹೊಸ ಭತ್ಯೆ (ರೂ.) |
| ಮನೆ ಬಾಡಿಗೆ ಭತ್ಯೆ | 80,000 | 1.2 ಲಕ್ಷ |
| ಮನೆ ನಿರ್ವಹಣೆ ಭತ್ಯೆ | 20,000 | 30,000 |
| ಪ್ರತಿ ದಿನದ ಪ್ರಯಾಣ ಭತ್ಯೆ | 2000 | 2.500 |
| ಆಹಾರ, ವಸ್ತುಗಳ ಖರೀದಿ, ಇತರೇ | 3 ಲಕ್ಷ | 4.5 ಲಕ್ಷ |
| ರೋಡ್ ಮೈಲೇಜ್ ಭತ್ಯೆಗಳು | 25 / km | 30 / KM |
| ಸಚಿವರ ಇಂಧನ | 1,000 ಲೀ. | 1,500 ಲೀ. |
ವಸತಿ: ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಶಾಸಕರ ಭವನದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ವಸತಿ ಸೌಲಭ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು:
ಕರ್ನಾಟಕದ ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಸ್ಪೆನ್ಸರಿಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಸಕರು ಉಚಿತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ 5 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿವರೆಗೆ ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮಾ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯಾಣ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು:
ಶಾಸಕರು ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ನಡುವಿನ ಪ್ರಯಾಣದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸಲು ಪ್ರಯಾಣ ಭತ್ಯೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ರಾಜ್ಯ ಸಾರಿಗೆ ಬಸ್ ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಉಚಿತ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಅರ್ಹರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಸರ್ಕಾರಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿ: ಪ್ರತಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಆಪ್ತ ಸಹಾಯಕ, ಚಾಲಕ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಹಾಯಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಕಚೇರಿ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪಿಂಚಣಿ:
ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ಶಾಸಕರು ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ ಪಿಂಚಣಿಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಸಂಬಳ, ಸೌಲಭ್ಯ ಕಡಿತವಾಗುವುದು ಯಾವಾಗ?
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕರ ವೇತನ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 164 (1) ವಿಧಿಯಂತೆ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಕಾನೂನು ಅಥವಾ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಯ ಅಂಗೀಕಾರದ ಮೂಲಕ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕರ ವೇತನ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 2020 ರಲ್ಲಿ, ಕೋವಿಡ್-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಗೆ ಶಾಸಕರು, ಸಚಿವರು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ 30% ಕಡಿತವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.
ಮಾಜಿಗಳ ಸಂಬಳ ಎಷ್ಟು?
ನಿವೃತ್ತ ಎಂಎಲ್‌ಎ ಮತ್ತು ಎಂಎಲ್‌ಸಿ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಹಲವು ಸೌಲಭ್ಯ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಒಂದು ಅವಧಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸಿದ್ದರೆ ನಿವೃತ್ತಿ ವೇತನ 40 ಸಾವಿರದಿಂದ 50 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆತ 5 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸಿದ್ದರೆ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ 5 ಸಾವಿರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಮಾಸಿಕ 1 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಮೀರುವಂತಿಲ್ಲ.
ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಸಿಗುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೇನು?
ಪಿಂಚಣಿ:
ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಪಿಂಚಣಿ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಸೇವೆಯ ಉದ್ದ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬದಲಾಗಬಹುದು.
ಕಚೇರಿ ಸ್ಥಳ:
ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರು ಅಧಿಕಾರ ತೊರೆದ ನಂತರ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಗೆ ಕಚೇರಿ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಜಾಗವನ್ನು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಅಥವಾ ತಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಬಳಸಬಹುದು.
ಸಹಾಯಕರು:
ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಸೀಮಿತ ಅವಧಿಗೆ ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಸಹಾಯವು ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲ, ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯಾಣ ಭತ್ಯೆ:
ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಅಧಿಕೃತ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಅಥವಾ ಪಕ್ಷದ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಲು ಪ್ರಯಾಣ ಭತ್ಯೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ:
ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ಭದ್ರತೆ:
ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಬೆದರಿಕೆ ಗ್ರಹಿಕೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು.